Overslaan en naar de inhoud gaan
© Frederik Beyens

Twee klavecimbels van Andreas Ruckers

Een luxe-instrument

Zo zou je het klavecimbel kunnen omschrijven. In de 16de en 17de eeuw vroegen vooral welgestelde muziekliefhebbers erom. Ook in de rijke handelsmetropool Antwerpen, waar de Antwerpse familie Ruckers een sleutelrol vervulde in de ontwikkeling van dit luxe-instrument.

Europese faam

De familie Ruckers genoot Europese faam. Veel bekende barokcomponisten speelden op een Ruckersklavecimbel of op een direct daarvan afgeleid type. Ze creëerden een elegant, maar sober klavecimbel dat door zijn ingenieuze inwendige bouw een heldere, warme klank voortbracht.

Wij hebben in onze collectie twee Ruckersklavecimbels die door Vlaanderen erkend werden als topstuk: een instrument uit 1615 dat over twee klavieren beschikte en een eentje uit 1644 dat opgesteld staat in het Snijders&Rockoxhuis.

Zeldzaam en authentiek

Het Ruckersexemplaar uit 1615 is een van de zeldzame, in Vlaanderen bewaarde transponerende klavecimbels. Het instrument beschikte over twee klavieren die toelieten te transponeren. Hierdoor kon iedere noot van de originele compositie met hetzelfde aantal halve tonen of hele tonen worden verhoogd of verlaagd.

De datering op de klankbodem laat toe om met zekerheid te bepalen dat dit soort instrumenten vanaf 1615 gebouwd werden. Ook uniek is dat het klavecimbel geen ingrijpende restauraties of verbouwingen heeft ondergaan. Het is dus een van de meest authentieke in zijn soort. Meer dan waarschijnlijk is het klavecimbel afkomstig uit de Sint-Jacobskerk in Antwerpen en is zo een bijzondere getuige van een historische muziekpraktijk.

De muziekkamer van Gaspar Duarte

Het Ruckersklavecimbel uit 1644 is van grote informatie waarde en heeft weinig ingrijpende verbouwingen ondergaan. Het instrument is op de naambordlijst gesigneerd: ‘ANDREAS RUCKERS DEN OUDEN ME FECIT ANTVERPIÆ'. Het naambord zelf is versierd met bedrukt papier en de zangbodem is beschilderd met bloemen en vogels. Tegenwoordig vind je dit klavecimbel in de muziekkamer van Gaspar Duarte in het Snijders-Rockoxhuis. Bijzondere instrumenten, zeldzame schilderijen en de muziek van Gaspars dochter Leonora Duarte laten je de klank van het 17de-eeuwse Antwerpen daar ontdekken.

Vlaams topstuk

De twee klavecimbels van Andreas Ruckers behoren tot onze topstukken en staan op de Vlaamse topstukkenlijst:

Meld je aan voor de nieuwsbrief