Jolien Paeshuys
De collectie Ghysels
Dansorgels zijn een typisch Belgisch fenomeen en behoren zonder twijfel tot het cultureel erfgoed. Vanaf 1900 waren ze heel populair in Antwerpen en Brussel en klonken ze in danscafés en op kermissen. Vandaag beheert Jolien Paeshuys in opdracht van Muziekmuseum Vleeshuis de collectie Ghysels, een indrukwekkende en grote muzikale collectie dansorgels, waarvan drie orgels zelfs het statuut ‘Topstuk’ kregen.
“Het ambacht van orgelboekenmaker wil ik niet verloren laten gaan”
Arthur Prinsen
Zonder boek, geen muziek
Om al die orgels te laten klinken, zijn orgelboeken nodig. Dat zijn lange, zigzag gevouwen stroken karton met gaatjes die bepalen welke tonen en registers het orgel moet bespelen. Tegenwoordig worden zo’n boeken gemaakt door computergestuurde kapmachines, maar vroeger gebeurde de productie ervan met de hand.
Arthur Prinsen is één van de laatste orgelboekenmakers die de stiel nog beheerst. Zijn kennis is dan ook onontbeerlijk voor Jolien, die het ambacht wil capteren en uitdragen.
The Sound Of Books
Naast zelf arrangementen en echte orgelboeken maken, wil Jolien die oude kennis ook beschikbaar stellen voor toekomstige generaties orgelboekenmakers en hedendaagse muzikanten. Dat doet ze onder andere met de korte documentaire The Sound Of Books, die dat vergeten vakmanschap terug tot leven brengt. Hiervoor werkte Jolien samen met de makers van The Sound Of Belgium, een film over de opkomst van elektronische muziek in België die in 2013 op het Filmfestival van Oostende een Ensor won in de categorie ‘beste documentaire’. Samen bezochten ze orgelbouwers, arrangeurs en noteurs en verzamelden ze prachtig materiaal. Het resultaat is een documentaire van 15 minuten die oude beelden combineert met nieuwe opnames en zo tegelijk nostalgie opwekt en nieuwsgierigheid prikkelt.
Muziek maken uit karton – interview
CEMPER, de landelijke erfgoeddienstverlener voor muziek en podiumkunsten, sprak met Jolien over haar meester-leerlingtraject. Over hoe ze dit ambacht heeft aangeleerd, hoe oude en nieuwe technieken elkaar ontmoeten, en waarom het nu dringend tijd is om de kennis van deze generatie meesters vast te leggen. Lees hier het interview
