Overslaan en naar de inhoud gaan

Graf-pianoforte

Museum Vleeshuis bewaart en toont een van de beste Weense pianofortes ter wereld, een vleugel die Conrad Graf in 1826 bouwde.

Conrad Graf (1782-1851)

Conrad Graf werd in 1782 geboren in het Zuid-Duitse Riedlingen. Hij begon zijn carrière als meubelmaker, maar verhuisde in 1799 naar Wenen waar hij zich omschoolde tot pianobouwer.

Grafs carrièrewending kwam op een ideaal moment: omstreeks 1800 wilden heel wat muziekliefhebbers hun oude klavecimbels vervangen door de vooruitstrevende pianofortes.

Graf was geen vernieuwer, maar onderscheidde zich door de uitzonderlijke kwaliteit van zijn werk. In 1804 had hij zijn eigen bescheiden atelier opgericht. Hij ontpopte zich tot een van de allerbeste pianobouwers uit de vroege 19de eeuw. In 1824 kreeg hij zelfs de titel Hofpianobouwer. Door het grote succes kon Graf in 1826 een groter atelier opstarten met een legertje aan vaklieden die op een bijna industriële schaal piano's bouwden.

Graf had bovendien een neus voor marketing en leende graag piano's uit aan grote artiesten. Hun goedkeuring gaf zijn instrumenten extra glans. Componisten als Clara en Robert Schumann, Czerny, Mendelssohn, Liszt, Chopin en Brahms speelden ooit op een Graf of bezaten er een. 

Pianoforte in Museum Vleeshuis

De pianoforte in Museum Vleeshuis is eigendom van het Koninklijk Conservatorium Antwerpen en is sinds 1967 in permanente bruikleen te zien én te horen in Museum Vleeshuis. Het instrument werd in 1826 gebouwd en is bijna identiek aan de pianoforte die Graf aan Ludwig van Beethoven uitleende. Deze pianoforte werd gerestaureerd door Christopher Clarke en later opnieuw door Jan Van den Hemel. Daardoor is dit nu een van de weinige nog werkende instrumenten van Grafs hand. Van de meer dan 3.000 instrumenten die Graf bouwde, zijn er amper een 60-tal bewaard en slechts een handvol bespeelbaar.

Onder meer Jos van Immerseel, Lambert Orkis en pianoduo Nicolas Callot-Lucas Blondeel maakten opnames op dit instrument. Voor tal van musici was het contact met de Graf-vleugel bepalend:

[Mijn interesse in de pianoforte] heeft pas een grote vlucht gekregen toen ik in 1973/74 opnamen maakte op een Graf-vleugel in Museum Vleeshuis hier in Antwerpen. [...] Het instrument wordt een tweede partituur die informatie verschaft.'
Jos van Immerseel

Ich [...] bin zum Hammerklavier gekommen durch den Graf-Flügel im Vleeshuis Museum in Antwerpen.
Andreas Staier

De pianoforte in Museum Vleeshuis heeft vier pedalen (demping, una-corda, moderator en fagotregister). Het klavier heeft een kleinere omvang dan het klavier van een moderne concertvleugel.

 

Meld je aan voor de nieuwsbrief